Η περιπέτεια της ηλεκτρικής (και όχι μόνο) αυτοκίνησης στη Σύρο τη δεκαετία του ‘70

Κυριακή 24 Δεκεμβρίου 2017

Το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Ή μήπως όχι;

24.12.17 Enfield Neorion ,


Σχολιάζει η Αλκμήνη Ψιλοπούλου

«Μακάρι όσοι πίνουν το αίμα των εργαζόμενων σήμερα να ήταν σαν το Γουλανδρή… Όποιος έβαζε το μυαλό του να δουλέψει έβγαζε χρήματα από το Γουλανδρή. Όσοι ζητούσαν απλώς να βγάλουν χρήματα, τους έδιωχνε... Προσπαθήσαμε να φτιάξουμε κάτι για την Ελλάδα, αλλά το κράτος δεν μας βοήθησε ούτε στιγμή» (Αντώνης Γαβαλάς, προϊστάμενος του εργοστασίου Enfield στη Σύρο)

Να λοιπόν που ο καιρός έχει γυρίσματα. Κι αυτός που τα οσμίζεται, όπως ο μυθικός Προμηθέας, αυτός που βλέπει τις ευκαιρίες πίσω από τις κρίσεις και τις δυσκολίες, κερδίζει τη μάχη με το χρόνο και με τη ζωή. Ο λόγος για την αλλαγή του παγκόσμιου ενεργειακού μοντέλου, που όπως φαίνεται έχει αποφασιστεί από τους κυβερνήτες του πλανήτη, που έστω και αργά, ακούνε τα απειλητικά μηνύματα της φύσης: Κάντε κάτι γιατί θα χαθείτε. Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Μπροστά σας.

Έτσι λοιπόν, η γερμανική Volkswagen, αποφάσισε να αναπαράγει ένα βανάκι του 1950, το οποίο χρησιμοποιούσαν τα «παιδιά των λουλουδιών» για να ταξιδεύουν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Δύσης. Το αναπαλαιωμένο βανάκι, θα λέγεται ID BUZZ και θα κάνει φέτος την παρθενική του εμφάνιση στο φετινό σαλόνι αυτοκινήτου στο Ντητρόιτ, αν και, όπως λέει το ρεπορτάζ, δεν θα πατήσει δρόμο πριν από το 2022, όταν θα κυκλοφορήσει στην ευρωπαϊκή, αμερικάνικη και κινέζικη αγορά. Και τι έγινε, θα μου πείτε, γιατί μας τα λες όλα αυτά και σε τι μας αφορούν;

Τα λέω γιατί το νέο αυτό μοντελάκι θα είναι ηλεκτροκίνητο. Έτσι λοιπόν, από το παρελθόν, πάμε στο μέλλον. Και το τώρα, είναι ήδη παρελθόν. Η ιδέα των πρώτων αυτοκινήτων της δεκαετίας του 1860-70 που ήταν ηλεκτροκίνητα, επανέρχεται δριμύτερη.

Η επαναφορά των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, δεν είναι τυχαία ούτε μεμονωμένη. Προοιωνίζει την αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου, την εγκατάλειψη του πετρελαίου, του λιγνίτη και του άνθρακα και την μετάβαση σε πιο καθαρές μορφές ενέργειας.

Ο κατασκευαστής του νέου ηλεκτροκίνητου «χίπικου» βαν που θα βγει στην παραγωγή δεν έχει αποκαλύψει ακόμα τα τεχνικά χαρακτηριστικά του, το κόνσεπτ πάντως είναι να έχει 369 άλογα, αυτονομία στα 270 μίλια και πλήρως ηλεκτρικό μοτέρ, που θα φτάνει στο 80% της μπαταρίας του σε 30 λεπτά.

Βαδίζουμε στον αιώνα της οικολογίας. Με την ψυχή στο στόμα. Αλλά το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω.

Και πάλι θα ρωτήσετε, ωραία, τι σχέση έχουν όλα αυτά με μας, τους κατοίκους ενός μικρού νησιού της Μεσογείου που δεν φαίνεται στην υδρόγειο, ούτε καν σαν κουκίδα.

Έχει και παραέχει. Γιατί η Σύρος, τη δεκαετία του 1970, δεν ήταν μόνον η Αρχόντισσα του Αιγαίου, αλλά και ο τόπος παραγωγής των πρώτων παγκοσμίως ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Μιλάμε για το Enfield 8000, που κατασκευάστηκε στο Νεώριο με πρωτοβουλία του εφοπλιστή Γιάννη Γουλανδρή. Η ιστορία του πρώτου στην Ελλάδα και από τα πρώτα στον κόσμο ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου, είναι μεγάλη και θλιβερή. Μεγάλη, γιατί το εγχείρημα ήταν τεράστιο, εθνικής εμβέλειας, και θλιβερή επειδή το ελληνικό κράτος σαμποτάρισε την παραγωγή του. Το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής Enfield 8000 βγαίνει τον Οκτώβριο του 1973, αλλά βρίσκει απέναντί του ένα ντουβάρι που λέγεται ελληνικό κράτος και βάζει λουκέτο το 1976 με την παραγωγή μόλις 130 αυτοκινήτων. Όπως λένε όλοι όσοι είχαν πάρει μέρος στο εγχείρημα, η γραφειοκρατία ήταν βουνό με αποτέλεσμα το ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο να μην πάρει ποτέ έγκριση από το ελληνικό κράτος. To δαχτυλάκι τους έβαλαν βέβαια και οι πετρελαϊκές εταιρείες που «σκότωσαν» το ηλεκτρικό αυτοκίνητο για να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα. 

Τώρα το Enfield 8000 εκτίθεται στο Βιομηχανικό Μουσείο της Σύρου, ως ένα δείγμα της χαμένης ευκαιρίας και της χαμένης ελληνικής άνοιξης. Και να σκεφτεί κανείς ότι το αυτοκίνητο κατασκευαζόταν στο σήμερα ετοιμοθάνατο Νεώριο, που θα μπορούσε, αν ήθελε, να ξεκινήσει μια καινούργια αρχή. Αλλά βέβαια, σήμερα δεν υπάρχουν Γουλανδρήδες, ούτε Ωνάσηδες. Οι κακοί καπιταλιστές έχουν αποδημήσει, είτε εις Κύριον, είτε σε άλλες πολιτείες. Κι έχουμε μείνει με το κράτος-τέρας, εκείνο που κατασπάραξε τότε το πρωτοποριακό ελληνικό ηλεκτρικό αυτοκίνητο και κατασπαράζει ακόμα κάθε μορφή υγιούς επιχειρηματικότητας. Κι έπειτα μιλάμε για ανάπτυξη. Το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε;

Πηγή: logotypos.gr